Het uiten van gevoelens is niet voor alle kinderen vanzelfsprekend. Kinderen die leerden om gevoelens te onderdrukken of weinig mogelijkheden tot expressie hebben, ervaren vaak moeite met het uiten van gevoelens. Hoe kun je kinderen helpen hun gevoelens te uiten?
Uiten van gevoelens in de praktijk
Opgekropte emoties leggen een druk op kinderen die fysiek voelbaar is. De spanning die met deze gevoelens gepaard gaat, voelt alsof er te veel druk op de ketel staat. In het volgende werkblad gebruiken we die metafoor. Het fantasiefiguur heeft moeite met gevoelens uiten waardoor er ‘te veel druk op zijn ketel staat’. De rookwolkjes die ontsnappen vertegenwoordigen ‘emotionele lekkage’. Bij emotionele lekkage vinden opgekropte emoties een andere weg waarlangs ze tot uiting komen, zoals bedplassen, dwanghandelingen en dergelijke. Emotionele lekkage gaat gepaard met verlies van controle waardoor het uiten van gevoelens steeds meer als een angstige ervaring wordt beleefd. Daardoor zal het kind emoties nog sterker willen onderdrukken.
Kinderen die moeite hebben met hun gevoelens uiten leerden meestal (1) om hun gevoelens te onderdrukken of (2), een script voor het uiten van gevoelens ontbreekt. In beide situaties kan het volgende werkblad uitkomst bieden.
Werkblad: Uiten van gevoelens
De therapeut vertelt dat het fantasiefiguur te veel druk op zijn ketel heeft omdat er allemaal emoties zijn die er uit willen. Het kind tekent – bij voorkeur met kleurpotlood – hoe de emoties uit zijn slurf schieten. Controleversterking vindt plaats doordat het kind de kleuren mag kiezen. Door gebruik te maken van potloden, moet het kind hard werken. Dit faciliteert het eigen proces van emoties uiten. Zo kan het ook een script ontwikkelen voor gevoelens uiten.
Uiten van gevoelens en cognitieve animatietherapie
De tekening wordt ingescand en opgenomen in een animatie van een therapeutisch verhaal. In het verhaal is de fantasiefiguur eerst bang voor wat er zal gebeuren als hij/zij de emoties uit. Als de emoties eenmaal geuit zijn blijkt dat er niets vervelends is gebeurd en ontdekt de fantasiefiguur dat zijn gevoelens uiten juist tot opluchting leidt.
Samen de animatie maken versterkt de controle van het kind over de gebeurtenis. Klik op de onderstaande afbeelding voor een A4 formaat van het werkblad: Uiten van gevoelens (Copyright, Paul Camp, PIVOO Instituut, geen toestemming voor commercieel gebruik.)
Word nu lid van onze groep Cognitieve Animatietherapie in Linkedin!
Ik vind dit leuk voor de nederlandse vereniging autisme
En voor stichting mamavita
Werken veel met kinderen
In gesprekken met ouders over de opvoeding van de kinderen komen regelmatig negatieve uitingen over het gedrag van kinderen naar voren. Als pedagoog vind ik het belangrijk om ook de gevoelens en gedachten van de kinderen te horen. Dit werkblad kan daarbij helpen. De tekening spreekt aan en nodigt uit om met verschillende kleuren aan de gang te gaan. In eerste instantie zonder woorden, daarna kun je erover gaan praten.
Fijna manier om met kinderen aan de slag te gaan met het vinden van een eerste ingang zodat ze een uitgang kunnen vinden voor welk gevoel dan maar ook zonder dat er in eerste instantie over gesproken hoeft te worden! Ik ga het zeker gebruiken in mijn praktijk!
Ik vind dit het werkblad dat me het meest aanspreekt. (Waarschijnlijk omdat ik zelf ook slecht mijn emoties kan uiten 🙂 ) Maar daarnaast denk ik dat het voor kinderen heel bevrijdend kan werken om met kleuren aan de gang te gaan en het biedt mogelijkheden om tot gesprek te komen over welke kleuren voor welke emoties staan. Wat de olifant zou voelen en wat daarna.. enz.. Heel gaaf en zeker bruikbaar in het speciaal onderwijs waar ik werkzaam ben.
Zelfs voor hele jonge kinderen is dit een zeer bruikbaar werkblad!
Ik zie hier mogelijkheden met de jonge kinderen die bij mij in de opvang zijn. Ook goede ideeën voor de kindercoaching
Kinderen werken graag met dit werkblad,de mooiste creaties komen er uit.Voor volwassenen is dit ook een leuke manier om gevoelens te durven uiten.
Een mooi ondersteuningsmiddel om te gebruiken in het hele gezin, waarbij alle gezinsleden leren vertrouwd te raken met gevoelens. Hierdoor scheppen zij een klimaat waarin er gesproken kan worden over gevoelens en kan ik als therapeut met ontslag. Daar doe ik het voor!