Therapeutisch gesprek

Vrijwel ieder therapeutisch gesprek over mentale problemen start met hetzelfde inzicht. Dat niet zozeer de situatie zelf, maar de gedachten van de cliënt daarover problemen veroorzaken. Hoe sneller cliënten zich dat inzicht eigen maken, hoe sneller zij gedachten kunnen aanpassen om problemen te verminderen. Maar hoe breng je dat inzicht tijdens een therapeutisch gesprek snel, gemakkelijk en helder over? Daarover gaat het volgende werkblad.

Therapeutisch gesprek: Een voorbeeld

Claudia heeft moeite met relaties. Als de therapeut naar haar mening over mensen in het algemeen vraagt, vertelt ze het volgende:

therapeutisch-gesprek-voorbeeld

Tijdens het therapeutisch gesprek schrijft Claudia haar gedachten over andere mensen op het werkblad. De afbeelding van de bril benadrukt dat het gaat om haar perspectief (haar gedachten over de situatie) en niet over de situatie zelf. Als Claudia haar perspectief heeft beschreven, vraagt de therapeut wat honderd andere mensen zouden denken (een bekende vraag uit rationeel-emotieve therapie). Door welke bril kijken zij?

Naast het werkblad van Claudia worden nog meer werkbladen met andere brillen geplaatst. Daarop schrijft Claudia verschillende mogelijke perspectieven van andere mensen. Er ontstaat een variatie aan brillen waardoor Claudia zou kunnen kijken.

therapeutisch-gesprek-voorbeeld3

Therapeutisch gesprek: De weg naar verandering.

Tijdens het therapeutisch gesprek vraagt de therapeut om in een rollenspel – bij wijze van experiment – eens een andere bril uit te proberen. Iedere bril levert andere gevolgen en emoties op. Je voert het therapeutisch gesprek over wat Claudia uit de verschillende perspectieven kan meenemen om tot een nieuw perspectief te komen. Welke bril leidt tot de gevolgen en emoties die Claudia wil ervaren?

Vervolgens vraagt de therapeut om een fantasiepersoon te verzinnen die exact het tegengestelde denkt van Claudia. Door welke bril zou die persoon kijken? Claudia vult het werkblad opnieuw in en verkent het perspectief in een rollenspel. Wat zijn positieve en negatieve gevolgen en emoties die bij deze bril horen? Is het mogelijk om uit deze twee extremen een nieuw, meer genuanceerd perspectief te ontwikkelen?

therapeutisch-gesprek-voorbeeld2

Door te kijken vanuit het tegengestelde perspectief ontdekt Claudia dat ze vertrouwen moet geven om steun te kunnen ontvangen. Vanuit haar eigen perspectief vindt ze het naïef om te denken dat iedereen zomaar te vertrouwen is. Een meer genuanceerde gedachte zou zijn dat ze mensen het voordeel van de twijfel geeft, maar ook alert blijft.

Therapeutisch gesprek: Concretiseren

Het handige aan dit werkblad is dat de gedachten van de cliënt op een concrete wijze onmiddellijk geclassificeerd worden als één van vele mogelijke zienswijzen. Het therapeutisch gesprek richt zich daardoor vanzelf op het flexibel inzetten van die zienswijzen en niet op de situatie zelf. De elementen kun je ook indelen in het 5G schema van cognitieve animatietherapie.

Ook in gezinnen kan het nuttig zijn om alle gezinsleden het werkblad in te laten vullen over hetzelfde thema. Zo kun je verschillende visies, de bijhorende emoties en de gevolgen naast elkaar leggen. De nuttigste elementen uit iedere visie kun je samenvoegen op een nieuw perspectief. Tot slot zijn perspectieven ook gerelateerd aan behoeften van cliënten. Door de behoeften in kaart te brengen, kan het gezin een nieuw perspectief ontwikkelen dat voorziet in de behoeften van alle gezinsleden.

therapeutisch-gesprek-werkblad
Klik op de afbeelding voor een A4 formaat. (Copyright, PIVOO Instituut, Paul Camp, geen toestemming commercieel gebruik)

Wil je wekelijks werkbladen ontvangen? Wordt nu lid van onze groep Cognitieve Animatietherapie in Linkedin!

email

Plaats een reactie